Creative common licence - kako ih koristiti

Kada kreirate tekst, video, zvuk ili neki drugi sadržaj, imate ekskluzivna prava - koja se nazivaju autorska prava, nad datim sadržajem koji ste kreirali od tog trenutka. Ukoliko želite da dijelite svoj rad bez mogućnosti da izgubite ili kompromitujete bilo koje od vaših prava, imate mogućnost da izaberete creative common licence.

Koraci:

1.     Odlučite kako želite da dijelite svoj rad – postoji nekoliko opcija koje treba razmotriti prije donošenja odluke o izboru licence

2.      Odaberite kada želite da dozvolite da vaš rad bude moguće izmijeniti – modifikacije su poznate kao derivacije. “ND” oznaka zabranjuje prilagđavanje, mijenjanje i modifikovanje vašeg sadržaja.

3.      Izaberite nadležnost vaše licence – ako koristite creative commons license builder, možete ograničiti lokaciju koja možda dijeli vaš rad. Možete odlučiti da vaš rad bude dijeljen samo u vašoj državi/regionu.

4.      Uvjerite se da ste naveli tačnu oznaku ako ste ručno kreirali licencu – postoji šest licenci i sve su “Creative commons by attribution” koje se pišu kao “CC-BY” sa dodatim varijablama. Broj nije obavezan, ali govori o verziji licence.  Licence su napisane na sledeći način:

û  CC-BY – Autorstvo - Ova licenca dopušta drugima da distribuiraju, umnožavaju, mijenjaju i prerađuju vaše djelo, čak i u komercijalne svrhe, dokle god vas navode kao autora izvornog djela. To je najotvorenija licenca koja je slična softverskim otvorenim licencama.

      http://www.jamendo.com/ - na ovom muzičkom sajtu možete naći pjesme koje možete preuzeti i koristiti pod ovim uslovima.

û  CC-BY-SA - Autorstvo - Dijeliti pod istim uslovima (Attribution - Share Alike) - Ova licenca predstavlja kombinaciju dva osnovna tipa licence - autorstvo i dijeliti pod istim uslovima, pa je određuje kombinacija njihovih uslova. Dozvoljava umnožavanje, distribuciju i javno saopštavanje djela, i prerade, ako se navede ime autora na način odredjen od strane autora ili davaoca licence i ako se prerada distribuira pod istom ili sličnom licencom. Dozvoljava komercijalnu upotrebu djela i prerada. Slična je licencama kojim se štiti opensource software.

Na ovom sajtu možete naći pjesme koje možete preuzeti i koristiti pod pomenutim uslovima, ali ako pravite promjene onda je potrebno da pri distribuciji te pjesme primjenjujete iste ili slične licence. To je jasno naznačeno.

http://www.jamendo.com/en/list/a125529/the-connection-ep.

û  CC-BY-ND - Autorstvo - Bez prerada (Attribution - No Derivative Works) Ova kombinacija omogućava upotrebu djela u komercijalne svrhe. Dozvoljava umnožavanje, distribuciju i javno saopštavanje djela, pod uslovom da se navede ime autora, ali zabranjuje preradu, preoblikovanje i upotrebu djela u sklopu nekog drugog.

      http://www.jamendo.com/en/track/664550/julandrew-crazy-as-cc-by-nd

û  CC-BY-NC - Autorstvo - Nekomercijalno (Attribution - Noncommercial) - Ova licenca ne dozvoljava upotrebu djela u komercijalne svrhe. Umnožavanje, distribucija i javno saopštavanje djela, kao i prerada, su dozvoljeni uz uslov da se navede ime autora.

http://www.flickr.com/photos/wiredphotostream/6302995403/in/photostream - za razliku od ovih muzičkih sajtova, na ovom ako želite preuzeti sliku na početnoj stranici, dobićete upozorenje da je ona licencirana određenim pravima tj. da je ne možete koristiti u komercijalne svrhe.

û  BY-NC-SA - Autorstvo - Nekomercijalno - Dijeliti pod istim uslovima (Attribution - Noncommercial - Share Alike) - Ova kombinacija ne dozvoljava upotrebu djela u komercijalne svrhe. Korisniku djela je dozvoljeno umnožavanje, distribucija i javno saopštavanje djela, kao i prerada, pod uslovom da se navede ime autora i da se prerada distribuira pod istom ili sličnom licencom.

      http://www.jamendo.com/en/track/891517/fundamental-attribution-error

û  BY-NC-ND - Autorstvo - Nekomercijalno - Bez prerada (Attribution - Noncommercial - No Derivative Works) - Ova licenca najvise ograničava korisnika. Ne dozvoljava upotrebu djela u komercijalne svrhe. Dozvoljava umnožavanje, distribuciju i javno saopštavanje djela, sa zabranom prerade, preoblikovanja i upotrebe djela u sklopu nekog drugog , pod uslovom da se navede ime autora.

      http://www.jamendo.com/en/track/664293/desilio-allein-cc-by-nc-nd

5.      Označite rad sa tačnom naznakom na dnu prve stranice, na naslovnoj strani ili strani za potpisivanje, ili nasumično na nekoj stranici ako želite, ali ova stranica je neophodna – autorski simbol nije potreban jer sama upotreba “CC” označava isto.